Εντός ή εκτός σκακιέρας

Τι είναι η τρέλα λοιπόν; Υπάρχει; Γεννιέται κάποιος τρελός ή γίνεται; Αναπάντητες ερωτήσεις που μου κάνουν κατά καιρούς λόγω επαγγέλματος.

Το πανεπιστήμιο ήταν μια καλή αρχή, για να μάθουμε να βάζουμε τους ανθρώπους σε κουτάκια, σε συρτάρια και σε κατηγορίες.. «Καταθλιπτικοί, σχιζοφρενείς από δω ψυχαναγκαστικοί, παρανοϊκοί, ψυχοπαθείς  από εκεί και όλοι οι υπόλοιποι, οι φυσιολογικοί» και τρέχαμε να μάθουμε απ’ έξω τα συμπτώματα, για να μπορούμε να διακρίνουμε με ευκολία τι είναι κάθε άνθρωπος, λογικός, ή παράλογος, φυσιολογικός ή αποκλίνων του μέσου όρου, με επαφή ή όχι με την πραγματικότητα…

Σαν φοιτήτρια είχα μεγάλες αμφιβολίες αν η απόκλιση από το σύνηθες ή η διαφορετική αντίληψη της πραγματικότητας σημαίνει τρέλα αναγκαστικά.

Είχα μια εικόνα.  Όλοι οι άνθρωποι είμαστε πιόνια καλά τοποθετημένα πάνω σε μία σκακιέρα, μας έχουν πει πώς παίζεται το παιχνίδι πάππου προπάππου και συνεχίζουμε έτσι για να μη χάσουμε τον έλεγχο και χαθούμε στο χάος. Φτιάχνουμε σχέσεις, εξελισσόμαστε, μα πάντα εντός των ορίων της σκακιέρας.

Κι όμως θα μπορούσε κάποιο από αυτά τα πιόνια να αρχίσει να σκέφτεται διαφορετικά, αυτόνομα, ξέχωρα από όσα του έχουν πει ή διδάξει και να μετακινείται λίγο εκτός των τετραγώνων, να πηγαίνει στην άκρη και να προσπαθεί να μάθει σε τι παιχνίδι παίζει, ποιος τον έβαλε εκεί και γιατί; Δε θα μπορούσε να συμβαίνει κι έτσι και απλά να μην αντέχει τη βαρετή συνήθη πραγματικότητα των άλλων; Ποιος μας λέει ότι η δική μας πραγματικότητα είναι η αληθινή και όχι των άλλων;

Μου είχε τύχει να έρθει κοντά μου σε ένα παγκάκι του Συντάγματος, ένας τύπος που με είδε και άρχισε αμέσως να με ρωτάει και να μου διηγείται ιστορίες ανακατωμένες, με γνώσεις επί παντός επιστητού.  Ήξερε απίστευτες λεπτομέρειες από βιβλία, δίσκους, ημερομηνίες από  συμβάντα και τόσες πληροφορίες μαζεμένες  που ένας απλός νους δε θα άντεχε να βαστάει. Με εντυπωσίασε θυμάμαι η ευστροφία του και αναρωτιόμουν πόσα πολλά κρατάει στο κεφάλι του μέσα.  Άραγε η τρέλα είναι πιο κοντά στην ιδιοφυία ή η ιδιοφυία στην τρέλα;

Κι έπειτα η ευαισθησία..Λένε ότι οι καλλιτέχνες βάζουν στην τέχνη τους κάτι από αυτό που βρίσκεται μέσα τους και δεν μπορούν να εκφράσουν με τα λόγια, τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους. Ένας φίλος που έπαιζε μουσική σε μια γωνιά, τραγουδούσε και έγραφε στίχους μου είπε ότι είναι μερικές πεταλούδες που τους αρέσει τόσο πολύ το φως και πλησιάζουν τόσο που ακουμπάνε και καίγονται μη μπορώντας να ξαναγυρίσουν πίσω. Άραγε η ευαισθησία, το να έχει κάποιος πολλά συναισθήματα και να νιώθει βαθειά είναι τρέλα;

Δεν ξέρω τι είναι η τρέλα, μα νομίζω πως δε με νοιάζει στ’ αλήθεια. Γύρω μου βλέπω μόνο ανθρώπους, όχι ασθενείς, ούτε ιδιάζοντα περιστατικά. Ανθρώπους που βιώνουν τα πράγματα ο καθένας με το δικό του τρόπο. Νιώθουν, σκέφτονται, δρουν και υπάρχουν όπως προτιμούν και όπως τους ταιριάζει.

Μα πάνω απ’ όλα παραμένουν άνθρωποι εντός ή εκτός σκακιέρας.

——————————————————————

Αρθρογραφεί η Έλενα Καβροχωριανού, 19/11/2011